1000 công trình nghiên cứu khoa học và bài thuốc gia truyền của các thầy thuốc Hà Nội - Bài số 157

BÀI SỐ 157 TÊ THẤP

Bài I (Tê, Bại liệt, Bán thân bất toại)

Người trình bày: Đỗ Hữu Cận - Số 100 Khâm Thiên - Khu Đống Đa.

Lịch sử phương thuốc: Bài thuốc gia truyền 3 đời của nhà mẹ tôi, được Mẹ truyền lại và đem áp dụng chữa cho nhân dân đã ngót 30 năm.

Phương thuốc:

1. Bồ công anh (sao) 1 lạng

2. Kim ngân (sống) 5 đồng cân

3. Hoa kinh giới (sao qua) 5 đồng cân

4. Hạ khô thảo (sao) 5 đồng cân

5. Thiên niên kiện (để sống) 1 lạng

6. Cỏ sước (cỏ cây và rễ sao) 1 lạng

7. Ngũ gia bì (sao vàng) 1 lạng

8. Rễ si tươi (không sao - nếu khô kém hay) 1 lạng

9. Quế chi tiêm (không sao) 5 đồng cân

10. Tùng tiết (không sao) 6 đồng cân

11. Đỗ đen (sao) 5 đồng cân

Bào chế:

Các vị cần sao, ghi trong phương thuốc khi sao xong, quét sạch 1 khoảng đất, đổ các vị xuống cho nguội rồi mới dùng.

Cách dùng:

Cân các vị thuốc đúng như trong phương thuốc cho vào ấm đất hay nồi nhôm đổ 6 bát nước sắc còn 2 bát rưỡi (bát ăn cơm) chia làm 3 bận uống sáng, trưa và lúc sắp đi ngủ (buổi tối).

Chủ trị:

Chứng tê, bại liệt, tê bì, đau trong gân, co duỗi khó, hoặc bán thân bất toại đều có hiệu nghiệm.

Cấm kỵ:

Có mang không được uống.

Kiêng ăn: Cá, thịt trâu, bò, chó, tôm, cua, rau cải, giá.

Phản ứng: Không phản ứng gì.

Kết quả:

Nếu cứ nguyên phương mà áp dụng chỉ kết quả 65 %. Nếu lấy tứ chẩn áp dụng, phân biệt rõ hàn nhiệt mà gia giảm thì kết quả được 85 %.

Như người bệnh hàn, hai chân tay lạnh gia: Can khương 3 đồng cân. Có nhiệt gia: Xương truật 3 đồng cân, Hoàng bá 4 đồng cân (sao rượu), Ngưu tất 4 đồng cân (sao rượu).

Như người đại tiện ????? gia: Mộc qua, Ý dĩ,Thần khúc. Đại tiện táo gia: Đại hoàng, tuỳ lúc điều trị bệnh mà sử dụng liều lượng.

Đồng thời kết hợp với thuốc xoa bóp dưới đây thì kết quả mới tốt.

II. Bài thuốc xoa bóp.

Phương thuốc:

1. Ngải cứu 1 nắm

2. Gừng gió 1 lạng

3. Rau dăm ăn ghém 1 nắm

4. Lá lốt 1 nắm

5. Củ sơn thục tươi 1 lạng

6. Hoa hồi 2 đồng cân

7. Long não 2 đồng cân

Bào chế:

Long não để riêng, còn 6 vị giã nát đổ 2 bát nước đun sôi 1 lúc bắc ra cho thêm vào thuốc 1 bát rượu rồi lấy vải lọc bỏ bã thuốc đi. Khi lọc xong mới tán Long não cho vào quấy đều cho tan hết rồi đổ vào chai nút kín dùng dần.

Cách dùng:

Lấy khăn sạch chấm vào thuốc đẫm vào khớp xương, gân và các chỗ đau rức, khi xoa bóp cần day chuyển thớ thịt và gân, không day kém tác dụng của thuốc. Vì vậy nên nhờ người khác xoa bóp cho bệnh nhân thì tốt hơn là tự bệnh nhân xoa bóp lấy. Ngày xoa 3 lần, ban tối cần xoa 1 lần trước khi đi ngủ.

Chủ trị:

Cần uống bài thuốc trên, còn bài thuốc xoa bóp này chỉ dùng bên ngoài, có tác dụng dẫn khí huyết tan sưng đau, khí huyết không đông trệ thì khỏi đau.

Kết quả:

Hai bài thuốc này cần phải dùng kết hợp với nhau trong uống ngoài xoa, phân rõ hàn nhiệt mà gia giảm thì kết quả rất tốt đạt được 90 %.

Bài này đã áp dụng chữa rộng rãi trong nhân dân được tín nhiệm đã chữa hàng trên ngàn người.